World Usability Day: Het ontwerp van onze online wereld

De wereld transformeert

Daar zit je dan. Waar je normaal rustig je maaltijd nuttigt, staan nu een laptop en een scherm. Snoeren liggen kriskras over de tafel. Thuiswerken was ooit een utopie of een goed idee als je niet naar kantoor kón komen. Nu werken we allemaal thuis en dat blijft. Alternatieve communicatiemiddelen zoals videobellen werden primaire middelen. Veel collega’s transformeerden, net als de wereld om ons heen, naar digitale versies van zichzelf.

World Usability Day

Vandaag is het Usability Day en wij vragen ons af welke impact deze transformatie heeft op de thema’s van vandaag: ethiek, vertrouwen en toegankelijkheid. We beschrijven een aantal gevolgen van de vergaande digitalisering van onze communicatie. We eindigen met praktische tips en links naar handige sites.

Digitale vaardigheden

Iedereen die de digitale transformatie van dichtbij heeft meegemaakt, herkent de verschillen in digitale handigheid van collega’s. Waar de een als vanzelf met Microsoft Teams of Zoom werkt, ziet de ander niet zo snel waar alle ‘knopjes’ voor zijn. Collega’s die niet weten dat er een mute-knop bestaat of niet door hadden dat hun geluid op mute stond, zorgen voor hilarische situaties. De kreet ‘muuuuttte…. je staat op muuhuuuttt’ kent iedereen!  

We zien ook frustratie en onbegrip. Onbegrip dat iemand digitaal minder vaardig is, waardoor anderen uitleg moeten geven, moeten wachten of afhaken. Verwachten we misschien te veel van onze collega’s? Wij vinden het belangrijk om rekening te houden met verschillen in digitale vaardigheid. In dit artikel geven we hier een tip voor.

Privacy, vertrouwelijkheid en toegankelijkheid

Hoe zijn privacy en vertrouwelijkheid veranderd nu we digitaal werken? Met een analoog gesprek, in een afgesloten ruimte, wist je zeker dat anderen niet meeluisterden. Als we thuiswerken, hebben we een minder goed beeld van de omgeving waarin het gesprek plaatsvindt. Ervaren we het gesprek dan als minder vertrouwelijk? En hoe zit het met de vertrouwensband onderling: maakt het uit of je via Teams een collega om hulp vraagt? Of voelt zelfs de telefoon dan ‘vertrouwelijker’? Wij weten het antwoord niet, maar het is goed om jezelf de vraag te stellen als je een vertrouwelijk gesprek wilt voeren. 

Qua toegankelijkheid kan een programma als Microsoft Teams nog heel wat leren. Niet iedereen heeft de mogelijkheid om een muis te bedienen en gebruikt dan de ‘tab’ toets om te navigeren. Een snelle test laat zien dat Microsoft Teams dan slecht te bedienen is. Het blokje ‘tijd’ is een klikbaar item zonder functie, terwijl functies als chat, deelnemers en alle extra’s niet met de tabtoets toegankelijk zijn.  

Ook in Outlook is het lastig om iets anders te selecteren dan een mail. Met de ‘alt’ toets krijg je visueel wat extra opties voor sneltoetsen. Terwijl termen als inclusive design, accessibility en usability inmiddels bekende termen (zouden) moeten zijn! Ontwerpen voor íedereen en íedereen toegang geven tot de (nieuwe) online wereld lopen nog niet sync. 

Zo gek is het dus niet dat sommigen moeite hebben met digitale communicatiemiddelen.

Wat kun je zelf doen om deze transformatie soepel te laten verlopen?

Ethiek

Vraag aan collega’s hoe het met ze gaat en of ze hulp nodig hebben. Bouw hier structureel ruimte voor in tijdens en na afloop van de vergadering. Ben je leidinggevende? Heb het eens over druk(te) en betrokkenheid bij elkaar als team en individu. Bouw een virtueel koffiemoment in en leer elkaar beter kennen.  

Betrek collega’s om het vertrouwen in techniek te vergroten

Loop samen met je collega(s) door de functies van de (nieuwe) software. Werkt alles bij hen net zoals bij jou? Kijk naar de deelnemers in een vergadering: komt iedereen mee? Voelt de onlineomgeving vertrouwd? Stuur links van bijvoorbeeld het online whiteboard met tips en links naar instructievideo’s alvast door. Start de vergadering wat eerder en bespreek samen de techniek. Zorg dat iedereen ‘ready’ is voordat de vergadering begint. 

Testen

Test samen met de deelnemers van een meeting van tevoren het geluid, de beeldkwaliteit en eventueel het aan- én uitzetten van andere benodigde functies (achtergrond blurren, spreker in de spotlight en slides – met indien nodig geluid). 

Toegankelijkheid

Zorg voor tussentijdse checks op toegankelijkheid tijdens het bouwen en ontwikkelen van designs. Voeg toegankelijkheid toe aan je definition of ready, en/of je definition of done. Hierdoor krijg je continue inzicht in de status van toegankelijkheid tijdens je project.

Waar kun je terecht voor meer informatie?

Gebruiker Centraal

Gebruiker Centraal is een community voor professionals die werken aan de online dienstverlening van de overheid. Door het opstellen van diverse gebruikersprofielen krijg je eenvoudig inzicht in hun kenmerken en vaardigheden. De website is in het Nederlands. 

Dark Patterns

Dark Patterns zijn trucs die in websites en apps worden gebruikt en die je dingen laten doen die je niet wilde, zoals iets kopen of je ergens voor aanmelden. Het doel van deze site is om het bewustzijn te verspreiden. De website is in het Engels. 

Cards for Humanity

Ontwerpen voor anderen is een uitdaging op zichzelf. Bewustwording is de eerst stap. Dit online kaarten-dek daagt je uit om het gesprek aan te gaan en je in te leven hoe het zou zijn om iemand anders te zijn. De website is in het Engels. 

Universal Score

Check hoe inclusief je ontwerpt: Kies een product, service of klantreis en test deze op 5 gebieden: mentaal welzijn, erbij horen, fysieke behoeften, neurodiversiteit en mensen centraal zetten. Aan het eind ontvang je een score en aanbevelingen om te verbeteren. De website is in het Engels.

Je eigen inzichten en skills verbeteren bij Capgemini Academy

Capgemini Academy biedt de volgende trainingen aan op het gebied van toegankelijkheid, User Experience en Design:

• Webtoegankelijkheid voor designers: Ervaar hoe het is om een website te bezoeken met een beperking en ga zelf aan de slag met een website ontwerp om deze toegankelijk te maken.

• UX-awareness: Door goed te luisteren naar (eind)gebruikers, creëer je producten en services die de gebruikersbehoefte ondersteunen en bijdragen aan een positieve gebruikerservaring.

• Design Thinking: Zet de gebruiker centraal, focus op de holistische toegevoegde waarde van het product, of de service, en maak gebruik van de kennis en ervaring van multidisciplinaire teams.

Volg nu een Digital & Transformation training

Of heb je vragen over dit vakgebied of één van onze trainingen? Neem gerust contact met ons op. We helpen je graag!   

 Geschreven door Eva Kruijswijk en Diantha Boll