De IT-architect als duizendpoot

Martin Op ‘t Land draagt het stokje over aan Marien Krouwel als Domain Lead van het Architectuurportfolio

Als enterprise architect moet je goed kunnen sprinten om alle trends en ontwikkelingen bij te benen. Dat weet ook Martin Op ‘t Land, oud-lead van het architectuurdomein van Capgemini Academy. Als een soort Usain Bolt heeft hij Capgemini naar de koppositie geholpen binnen dit vakgebied en deze opleidingsmarkt. Nu draagt hij het stokje over aan topatleet Marien Krouwel. Vol enthousiasme en nieuwe ideeën neemt Marien de leiding.

Twee architecten over de veranderende rol van de architect en het mee ontwikkelen van het architectuurportfolio van Capgemini Academy.

De architect als duizendpoot

Digitale ontwikkeling maakt dat er steeds meer mogelijk is en dat organisaties er ook steeds meer van verwachten. “De architect moest altijd al in ‘lagen’ denken”, zegt Martin. “Een hele mond vol: wat wil de business doen? Welke rollen en verantwoordelijkheden zijn daarvoor nodig? Welke informatie met welke betekenis is dan nodig? Hoe ondersteunen we dat met ICT? Hoe hangt die ICT onderling samen? Hoe evolueerbaar is dat, gegeven de strategie in jouw organisatie?”

ICT en business

Nu opereren organisaties vaak in ketens en netwerken, waar niemand de baas is, én waar je als architect met veel nieuwe stakeholders in de met ICT vervlochten business gaat samenwerken. Martin: “Het is dus zaak dat je medemaker wordt, en daarbij business en ICT samenbrengt. Snap ik bijvoorbeeld hoe een jurist of politieagent denkt? Wat zij echt nodig hebben voor hun werk? Wat de wet daarover zegt en waar die juist bewust speelruimte laat – zodat ik actief kan meedenken over het slim en wendbaar inrichten van hun bedrijfsproces en ICT?”

De keerzijde van digitalisering

IT is gemeengoed geworden. Organisaties zetten het steeds sneller en makkelijker in om efficiënter te werken en bedrijfsdoelen te behalen. Martin: “Er kan en wordt steeds meer aan machines overgelaten, maar de kunst is daarin bewuste keuzes te maken. Een machine kan in één klap miljoenen toeslag-aanvragen afwijzen en jaren later weer terugvorderen; dat is het makkelijkste programmeren wat er is. Maar als het een keer fout gaat, dan kan het ook goed fout gaan.”

Weerbaarheid en wendbaarheid

Daarom besteden de architectuuropleidingen van Capgemini Academy aandacht aan weerbaarheid en wendbaarheid: een systeem (organisatie en ICT) zo ontwerpen dat het om kan gaan met fouten en verandering. Martin: “Je wilt vooraf bewust kunnen beslissen om bepaalde dingen niet te automatiseren en achteraf beslissingen zo nodig ook terug kunnen draaien. En heel belangrijk: de effecten daarvan moeten ook in de keten doorwerken. Zodat, als jouw auto bijvoorbeeld is gestolen, je niet verplicht wordt om die voor APK aan te bieden en om er een WA-verzekering op te hebben lopen. Dat werkt alleen als partijen op dit gebied met elkaar willen samenwerken.” (Lees ook Martins blog hierover: Uitbreken uit de digitale kooi.

Soft skills

De veranderende rol van de architect vraagt om constante aanpassing van het architectuurportfolio. Trainingen moeten architecten klaarstomen voor hun toekomst – de echte praktijk. Marien: “Als je trainingen niet mee ontwikkelt, dan ben je over 5 jaar aan het vertellen hoe het verleden eruit zag. Bij Capgemini Academy bieden we nu steeds meer ruimte voor soft skills en ethiek, naast de technisch-inhoudelijke hard skills en de agile werkwijze. We reiken architecten de handvatten aan om met stakeholders uit zowel de business als de ICT-organisatie te werken, de zakelijke kant te doorgronden en de menselijke maat te hanteren – zodat je verstandig onderscheid kunt maken wat te automatiseren en waar een mens een keuze moet maken.”

Trainers met praktijkervaring

Een deel van de trainingen van Capgemini Academy zijn certificeringsgericht, waarbij theorie en ‘leren volgens het boekje’ zwaar wegen. “Maar ook in die trainingen brengen we inhoud en praktijk samen”, zegt Marien. “Juist door met trainers te werken die tot de top van hun vakgebied behoren en weten wat je in de praktijk zoal kunt tegenkomen. Martin zit bijvoorbeeld in de strafrechtketen en heeft daar talloze praktijkvoorbeelden liggen. Ikzelf heb veel ervaring met low code en agile teams en kan daaruit allerlei situaties schetsen voor de deelnemers.”

Nieuwe leervormen

Ook leervormen ontwikkelen met de markt mee. De tijd van braaf knikkend luisteren in het klaslokaal om vervolgens pas na schooltijd eens zelf na te gaan denken terwijl je je huiswerk maakt, is voorbij. Martin: “Dat hebben we nu grotendeels omgedraaid met de flipped classroom. Luisteren kun je ook prima met een webinar. Of je leest een boek. Daarvoor hoef je helemaal niet in een (online) klaslokaal te zijn. Maar dat gepuzzel wat je thuis zat te doen, juist dáár kan de begeleiding van een ervaren trainer heel waardevol zijn.”

Case-based learning

Een door de Academy veelgebruikte leervorm is case-based learning. “We stimuleren trainees om zelf na te denken, juist door met hun eigen persoonlijke casussen aan de slag te gaan.” zegt Marien. “Als trainer word je daar wel door uitgedaagd – bij de ene krijg je ProRail voor je kiezen en bij de ander gaat het over het Centraal Orgaan opvang asielzoekers. Maar dat is wel hun werkelijkheid. Dat maakt onze trainingen des te meer relevant en leerzaam.”

De toekomst

Met de zegen en het volle vertrouwen van Martin is Marien vanaf januari dit jaar als lead architect bij Capgemini Academy begonnen. Zijn plannen? “Als opleidingsinstituut moeten we altijd bezig zijn met ontwikkeling: het ontwikkelen van de mensen, het ontwikkelen van ons portfolio, en het volgen van de ontwikkeling in de markt. Met name dat laatste mag meer aandacht krijgen, o.a. door te zorgen dat architecten de laatste (IT) trends kennen en (technologische) innovatie kunnen inzetten voor nieuwe business uitdagingen en kansen. Het mooie is dat Capgemini deze kennis in huis heeft. Zolang we zorgen dat ons portfolio met ons mee ontwikkelt – en onze trainers zowel in de praktijk als in het klaslokaal weten wat er speelt – blijven we aan kop.”

Ketenprojectleider Digitalisering ExecutieKeten vanuit Dienst Justitiële Inrichtingen

Marcel: “In het ketenproject Digitalisering ExecutieKeten vernieuwen wij de manier waarop strafrechtelijke sancties worden uitgevoerd. Als ketenpartners (Centraal Justitieel IncassoBureau (CJIB) en Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI)) wilden we deze opzet systematisch doordenken op het punt van helderheid van verantwoordelijkheden en eenduidigheid van taal (semantiek). Met Capgemini Academy ontwierpen we hiervoor een vorm van experiential learning voor het ontwerpteam, bestaande uit business architecten en business analisten van de twee partijen. Dat team doorliep de training Design & Engineering Methodology for Organizations (DEMO), een onderscheidend denkmodel als het gaat om verantwoordelijkheden en semantiek. Aansluitend oefenden we in diverse terugkomdagdelen, onder begeleiding van de coach, met de aangeleerde aanpak in de eigen praktijkcasussen. Voor mij was dit just in time de juiste training, die ons team een gedeelde denk- en werkwijze gaf – en dat was de focus die ik zocht voor deze grote opgave.”

Benieuwd naar onze Architectuur trainingen?

Of heb je vragen over dit vakgebied of één van onze trainingen? Neem gerust contact met ons op. We helpen je graag!