De sociale leercyclus - in vier stappen

De mens is in staat om zichzelf en anderen verder te ontwikkelen. Je leert optimaal, indien je dit ontwikkeltraject op basis van zelfsturing kunt gaan vormgeven. Denk bijvoorbeeld aan de discussie die nu loopt om studenten per vak te laten betalen. Daarom nu even een voorbeeld over de manier waarop je een nieuw leertraject kunt starten op basis van de onderbewuste intelligentie van je gevoel.

Bas is een jonge professional afgestudeerd in de nucleaire technologie en bij een grote dienstverlener aan de slag gegaan als tester van administratieve applicaties. Stel nu, dat deze jonge professional na alle opleidingen hiervoor te hebben gevolgd na een jaar tot de conclusie komt dat het testen van administratieve applicaties helemaal niet past bij zijn passie met een onzeker en gefrustreerd gevoel tot gevolg. Wat dan?

Mijn antwoord hierop is door te leren op basis van een sociaal leermodel. Leren doe je samen met andere professionals, door het aangaan van bila’s, duo’s, coach trajecten zoals meester gezel en deel te nemen in competentie teams en kennisgemeenschappen. Zowel door “fysiek” het contact aan te gaan, maar ook via virtuele interacties.

Als voorbeeld hanteer ik voor mijzelf een grote sociale leercyclus waarbij ik iedere 10 jaar een ander vak uitoefen. Een leercyclus per opdracht bij een klant en ik start een leercyclus zodra mijn gevoel daar  aanleiding toe geeft. Wellicht vanwege mijn aangeboren neiging tot het willen ontdekken van nieuwe dingen?

De vier fasen van de sociale leercyclus:

1. Ontdekken

Dit is de fase waarin je voor jezelf de geestelijke ruimte en nieuwsgierigheid hebt ontwikkeld om iets nieuws te willen ontdekken. Het is essentieel om voldoende tijd in deze fase te verblijven en alleen naar de volgende fase over te stappen, als je zeker weet dat  dit leergebied en het aanleren van deze nieuwe vaardigheid echt bij jou past. Daarom is het zo belangrijk, dat je jezelf goed kent! In ons voorbeeld van de jonge professional: Bas ontdekt heel veel energie te krijgen van de rol business analist.

2. Opbouwen

In deze fase ga je de kennis en de vaardigheid samen met je sociale netwerk opbouwen. Bijvoorbeeld door het aantrekken van een coach, vragen bij experts hoe zij de vaardigheid hebben opgebouwd of het zelf in een beschermde omgeving uit te proberen en te leren van je eigen fouten. Je hoeft je hier nergens voor te schamen, maar wees wel bereid om jezelf kwetsbaar op te stellen. In ons voorbeeld heeft de jonge professional Bas zich ontwikkeld op basis van zelfsturing tot een senior business analist en voert zelfstandig met een team collega’s opdrachten uit bij diverse klanten.

3. Overdragen

Deze fase wordt in de “waan van de dag” meestal vergeten. Je verdiept je kennis en vaardigheden juist door deze weer op anderen over te dragen. Alleen als je in staat bent om je kennis en vaardigheden op anderen over te dragen, heb je het zelf pas echt begrepen. Juist anderen zijn in staat om scherpe vragen te stellen. In ons voorbeeld gaat de inmiddels senior business analist Bas presentaties geven aan zijn collega’s over de interessante projecten die zijn uitgevoerd, inclusief de do’s en dont’s, schrijft hierover blogs, geeft avondtrainingen en neemt junior business analisten mee naar uitdagende opdrachten.

4. Loslaten

Het loslaten en opnieuw ontdekken is voor een zelfsturende professional essentieel om de duurzaamheid gedurende de loopbaan te behouden. De zelfsturende professional Bas kan gaan loslaten, omdat hij voldoende jonge professionals in de vorige fase heeft opgeleid om het werk op te pakken. Bas heeft nu een coachende rol en heeft alle tijd en geestelijke ruimte om weer een nieuwe sociale leercyclus op te pakken in een aanpalend leergebied. Nieuwe leertrajecten start je op, zodra  jouw werk of jouw gevoel daar aanleiding toegeeft. Maak hierbij slim gebruik van je netwerk en maak een sociale leercyclus, na een positief besluit uit de ontdekkingsfase, helemaal af.

Samengevat

Wees weerbaar en zorg dat je naast je dagelijkse werkzaamheden voldoende tijd en energie over hebt om sociaal te leren. Luister hierbij goed naar je gevoel en besluit waar je zelf het meeste gelukkig van wordt.  Beschouw jouw leven als één groot leertraject. Want hoe meer je denkt vanuit een lerende mindset, hoe meer jezelf verbetert en hoe makkelijker je het werk (en het leven) ook daadwerkelijk aankunt.

Graag wil ik de volgende personen bedanken voor hun feedback en inhoudelijke verbeteringen: Anke Grevers, Connie Grevers, Ed Buijtelaar, Joris Schut, Klaas Zondervan, Michail Theuns, Norbert Jansen.